Giriş
Otomotiv endüstrisi, yağlayıcı teknolojilerinin en yoğun kullanıldığı sektörlerden biridir. İçten yanmalı motorlardan hibrit ve elektrikli araçlara geçiş süreci, yağlayıcı gereksinimlerini de yeniden tanımlamıştır. Geleneksel motor yağlarına ek olarak, elektrikli araçlar için transmisyon ve motor yağları, soğutma sıvıları ve termal yönetim yağları gibi Özelleşmiş (özel) yağlayıcı formülasyonları geliştirilmektedir. Bu makalede, özellikle elektrikli ve hibrit araçlarda ihtiyaç duyulan yeni nesil yağlayıcı teknolojileri ve otomotiv sektöründeki son gelişmeler incelenecektir.
Gelişme
Elektrikli araçların (EA) yükselişi, yağlayıcı bileşenlerinde yeni gereksinimleri beraberinde getirmiştir. Q8Oils verileri, EA’larda geleneksel ICE (içten yanmalı motor) yağlarının yetersiz olduğunu vurgulamaktadır. EA’larda e-motor ve tek-kademe şanzıman gibi mekanik parçalar yüksek tork ve hızda çalıştığı için sürtünme ve ısınma riski artar. Bu yüzden EA yağlayıcıları, daha yüksek dielektrik dayanımı ve özel termal iletkenlik gereksinimi taşır. Bir örnek olarak, e-motor yağları alüminyum, bakır, plastik ve kompozit malzemelerle temas ettiğinden, hem aşınma önleyici hem de izolasyon özellikleri dengelenmelidir. Yüksek ısı oluşan yattaki sürtünmeyi azaltacak nanomalzeme katkıları ve daha hızlı soğutma sağlayan formülasyonlar, EA’larda araştırılan yenilikler arasındadır.
Hibrit araçlarda ise soğuk çalışma koşulları ve sık dur-kalk döngüleri sebebiyle motor yağlarına farklı katkılar eklenir. Ayrıca yeni bio-yakıt bileşimleriyle uyumlu yağlar geliştirilir. Geleneksel araçlarda ise sentetik baz yağlar ve gelişmiş katkı paketleri, emisyon standartlarına uyum ve motor ömrünü uzatma açısından önem kazanmaktadır. Örneğin düşük fosforlu ve sülfürlü sentetik yağlar, korozyon önleyici katkıları dengelenmiş olarak tasarlanır.
Otomotiv sektöründeki bir diğer trend, ısı transfer yağları ve soğutuculardır. Elektromobilite ile birlikte batarya soğutmasında kullanılan soğutma sıvıları ve termal yönetim yağları araştırılmaktadır. Bu yağlayıcılar, yüksek termal iletkenliğe sahip, yanıcı olmayan formülasyonlardan oluşur. Ayrıca, elektrikli araç akslarında plastik veya kompozit dişliler kullanılmaya başlanmıştır; bu da yağlayıcıların dolgu malzemelerine ve elektriksel yalıtım gereksinimlerine uygun olmasını gerektirir.
Sonuç
Otomotivde yağlayıcı teknolojisi, araçların değişen yapısına paralel olarak hızlı bir dönüşüm geçirmektedir. Elektrikli araçların yüksek torklu e-motorlarına yönelik özel şanzıman yağları ve ısı yönetim sıvıları geliştirilmekte; hibrit araçların karakteristiklerine uygun bileşenler tasarlanmaktadır. Aynı zamanda geleneksel araçlarda yakıt ekonomisi ve emisyon kontrolü için yağlayıcı formülasyonları evrilmektedir. Tüm bu gelişmeler, otomotiv üreticilerinin performans ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacak şekilde ilerlemektedir.
Kaynaklar
- Platin Online (2025), “Kimya sektörünü dönüştürecek 10 güçlü formül”platinonline.complatinonline.com.
- Q8Oils (202x), “Electric Vehicles Require Specialized EV Lubricants”q8oils.com.
